Wojna w Ukrainie : Skutki dla Belgijskiego rynku pracy
Wojna w Ukrainie dotyka praktycznie każdego: jej skutki są już odczuwalne także na belgijskim rynku pracy.
Przed wojną wielu Ukraińców było zatrudnionych na terytorium Belgii, zwłaszcza w sektorze budowlanym, często za pośrednictwem polskich pracodawców.
Widzimy teraz, że z jednej strony Ukraińcy wyjeżdżają z Belgii, aby bronić swojego kraju, a z drugiej strony, że są Ukraińcy, którzy uciekają do Belgii w poszukiwaniu schronienia.
Ponadto wiele firm belgijskich musiało ograniczyć produkcję z powodu braku surowców i/lub części z Ukrainy lub ze względu na ograniczenia eksportu.
-
MOJE PRZEDSIĘBIORSTWO CHCE ZATRUDNIĆ OBYWATELA UKRAINY: CZY JEST TO MOŻLIWE?
Jak wspomnieliśmy, już przed wojną w belgijskim sektorze budowlanym pracowało wielu Ukraińców.
Wtedy Ukraińcy, jako obywatele państw trzecich, musieli posiadać zezwolenie na pracę i pobyt, aby móc pracować w Belgii, chyba że mogli powołać się na zwolnienie z tego obowiązku.
Ukraińcy pracujący na terytorium Belgii zazwyczaj korzystali ze zwolnienia Vander Elst. Oznacza to, że posiadali oni pozwolenie na pracę i pobyt w innym państwie członkowskim EOG – często w Polsce – i zostali stamtąd oddelegowani do Belgii przez swojego zagranicznego pracodawcę.
W związku z masowym napływem uchodźców z Ukrainy europejskie państwa członkowskie postanowiły 3 marca 2022 zastosować dyrektywę 2001/55. Dyrektywa ta umożliwia natychmiastową i tymczasową ochronę w przypadku masowego napływu uchodźców z państw trzecich, którzy nie są w stanie powrócić do kraju pochodzenia.
Do tej tymczasowej ochrony kwalifikują się:
- obywatele Ukrainy, którzy przebywali w Ukrainie do dnia 24 lutego 2022;
- obywatele państw trzecich objęci ochroną międzynarodową lub uznani za bezpaństwowców w Ukrainie;
- członkowie rodzin osób, o których mowa w punktach 1) i 2):
- małżonek/ka i niepozostający/a w związku małżeńskim partner/ka, który tworzy ze wspomnianą osobą trwały związek,
- małoletnie dzieci niepozostające w związku małżeńskim oraz
- inni bliscy członkowie rodziny, którzy zamieszkiwali razem z rodziną i którzy byli (głównie) na utrzymaniu obywatela Ukrainy.
Ochrona tymczasowa to nie to samo, co ochrona międzynarodowa (zwykła procedura przyznawania statusu uchodźcy), która niekoniecznie ma charakter tymczasowy.
Ochrona tymczasowa trwa zasadniczo jeden rok i może być przedłużana każdorazowo o sześć miesięcy, maksymalnie do dwóch lat. Po upływie dwóch lat dalsze przedłużenie jest uzależnione od decyzji państw członkowskich.
Osoba, której przyznano ochronę tymczasową, musi złożyć wniosek w wydziale ewidencji ludności w gminie pobytu. Po przeprowadzeniu kontroli mieszkania urząd gminy wpisuje daną osobę do rejestru cudzoziemców i wydaje jej elektroniczną kartę A (w oczekiwaniu na kartę, załącznik 15).
Na odwrocie karty A umieszcza się następującą adnotację: „rynek pracy: bez ograniczeń”. Z kartą A można więc podjąć pracę w Belgii.
Jeśli chcą Państwo zatrudnić obywatela Ukrainy, to w ramach statusu osoby chronionej będzie to zatrudnienie o charakterze tymczasowym. Zaleca się odpowiednie dostosowanie umowy o pracę.
-
Przy BRAKU SUROWCÓW / CZĘŚCI Z UKRAINY NIE MOGĘ DŁUŻEJ ZATRUDNIAĆ SWOICH PRACOWNIKÓW : CO TERAZ ?
W związku z wojną w Ukrainie przedsiębiorstwa mogą znaleźć się w poważnych kłopotach, jeśli nie będzie możliwości dostarczenia określonych surowców lub towarów albo jeśli eksport nie będzie możliwy ze względu na sankcje międzynarodowe.
Jeśli w takiej sytuacji nie jest możliwe zapewnienie pracownikom (= ubezpieczonym społecznie w Belgii) wystarczającej ilości pracy, belgijski urząd pracy będzie do 30 czerwca 2022 dopuszczał korzystanie z uproszczonej procedury zasiłku dla bezrobotnych covid. Innymi słowy – z powodu tymczasowego bezrobocia spowodowanego wojną w Ukrainie urząd pracy będzie stosował tę samą procedurę, co w przypadku bezrobocia spowodowanego pandemią.
Uwaga: uproszczona procedura nie zwalnia z obowiązku przedłożenia dowodu. Podczas kontroli będą Państwo musieli być w stanie udowodnić, że spadek zatrudnienia jest bezpośrednio związany z wojną w Ukrainie. Nie należy jednak czekać z gromadzeniem tych dokumentów do czasu kontroli, lecz kompletować akta już w momencie składania wniosku.