Istotne zmiany dotyczące zwolnień z opłacania części zaliczek na podatek dochodowy od 1 kwietnia 2022 (nie, to nie żart)

Zestawienie zmian

Rządowy projekt ustawy dotyczący „obniżenia kosztów pracy” doprecyzowuje, łagodzi lub zaostrza niektóre aspekty obowiązujących przepisów.

Przedstawiamy najważniejsze zmiany.

• zwolnienie za pracę w systemie nocnym i zmianowym

Po pierwsze, regulacje dotyczące pracy nocnej i pracy zmianowej nie będą już postrzegane i oceniane jako jeden system, ale jako dwa odrębne systemy.

Uregulowano również zakres obowiązkowego dodatku za pracę nocną i dodatku zmianowego, tak aby pracodawcy nie mogli już przyznawać – spotykanych czasem w praktyce – niewielkich dodatków „pro forma”.

Prawo stanowi, że dodatek za „pracę zmianową” musi spowodować wzrost wynagrodzenia godzinowego o co najmniej 2%. Dodatek za „pracę w nocy” musi spowodować wzrost wynagrodzenia godzinowego o co najmniej 12%.

Ponadto dodatek musi być ujęty w układzie zbiorowym, regulaminie pracy lub umowie o pracę. Pracodawcy muszą jednak spełnić ten obowiązek formalny dopiero od 1 kwietnia 2024.

Ustawa usankcjonuje prawnie fakt, że tzw. zasada 1/3 (1/3 czasu pracy musi być wykonywana w systemie zmianowym lub w porze nocnej), nie jest już oceniana na podstawie dni pracy, lecz na podstawie godzin pracy.

Jeśli chodzi o nieprzerwany charakter następujących po sobie zmian, prawo przewiduje obecnie, że przerwa trwająca 15 minut lub krócej nie ma wpływu na stosowanie zwolnień z opłacania zaliczek na podatek.

Agencje pracy tymczasowej, które od 1 października 2022 będą chciały skorzystać ze zwolnienia, będą mogły to zrobić tylko wtedy, gdy uzyskają zgodę na zastosowanie zwolnień od klienta-użytkownika, w którym zatrudnieni są pracownicy tymczasowi.

Wreszcie, jeśli chodzi o specjalne zwolnienie dotyczące pracy w systemie zmianowym w sektorze budowlanym, przewiduje się, że ma ono zastosowanie tylko wtedy, gdy prace zostały zgłoszone do Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z art. 30a Ustawy o Ubezpieczeniach Społecznych.

• zwolnienie za działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R)

W przypadku, gdy pracodawca korzysta ze zwolnienia z tytułu prowadzenia badań naukowych i jednocześnie korzysta z kredytu podatkowego z tytułu prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, nieprzekazane zaliczki na podatek dochodowy nie mogą być (już) wliczane do podstawy obliczenia tego kredytu podatkowego.

• kwestie formalne

Ze skutkiem od 1 lipca 2022 roszczenia o zwrot zaliczek na podatek dochodowy, które podlegają zwolnieniu, będą się przedawniać po trzech latach (licząc od 1 stycznia roku następującego po roku określonym jako rok podatkowy) – zamiast dotychczas obowiązujących pięciu lat.

Podkreślamy również, że (dobrowolne) potrącanie większej kwoty zaliczki na podatek dochodowy niż minimalna kwota należna zgodnie z prawem nie wiąże się już z korzyścią podatkową. Dotyczy to zniżek na badania naukowe (B+R), dla firm rozpoczynających działalność, dla stref wsparcia, dla sportowców oraz dla sektora marynarki handlowej/pogłębiarek/holowników. Nadwyżka potrąconych zaliczek nie jest już brana pod uwagę przy obliczaniu kwot zwolnionych z wpłaty do belgijskiego US.

Sektor agencji pracy tymczasowej zgodnie z prawem pobiera minimalne zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 11,11% (przy spełnieniu określonych warunków), ale na szczeblu sektoralnym uzgodniono, aby dobrowolnie pobierać zaliczki na podatek w wysokości 18%. Ta wyższa wartość zaliczki na podatek, wynosząca 18%, ma być uwzględniona w przyszłych przepisach.

Wniosek

Złożony projekt ustawy zawiera szereg mile widzianych uściśleń przepisów, ale jednocześnie także kilka niepotrzebnych obostrzeń.

Jakie konkretne działania należy niezwłocznie podjąć?

• Należy sprawdzić, czy spełnione są opisane powyżej wymogi dotyczące minimalnego dodatku za pracę w systemie nocnym lub zmianowym, a następnie sformalizować przyznawanie tego dodatku za pomocą układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy lub umowy o pracę;
• Należy upewnić się, że w przyszłości zasada 1/3 czasu pracy w systemie zmianowym będzie oceniana na podstawie godzin pracy (a nie dni pracy);
• Jeśli Państwa firma działa jako agencja pracy tymczasowej: należy poinformować klientów o stosowaniu zniżek oraz dokonać odpowiednich ustaleń;
• Należy zadbać o to, aby niezbędne dokumenty potwierdzające były zawsze w zasięgu ręki. Już od kilku lat organy podatkowe uważnie przyglądają się zwolnieniom z opłacania części zaliczek na podatek dochodowy!

Nasi specjaliści chętnie udzielą Państwu wszelkich informacji.