In Nederland belastbare lijfrente: betaalt u te veel belasting in België?

Uitkeringen uit Nederland zoals pensioenen en lijfrenten zijn soms in Nederland belast, ook al woont u in België. Dat betekent echter niet dat u in België hierover helemaal niets betaalt. Dat heeft alles te maken met het progressievoorbehoud. Maar misschien betaalt u in België wel te veel belasting. Het hof van beroep te Antwerpen deed recent een interessante uitspraak.

Progressievoorbehoud?

Vooreerst moeten wij even stilstaan bij het principe van progressievoorbehoud.

Dit is vervat in artikel 155 WIB en bepaalt dat inkomsten die op basis van dubbelbelastingverdragen zijn vrijgesteld van belasting in België (en dus in een ander land worden belast) toch worden meegeteld om het belastingtarief te bepalen dat van toepassing is op de wel in België belastbare inkomsten.

Aldus is op de vrijgestelde inkomsten zelf in België geen belasting verschuldigd, maar past de fiscus gemiddeld een hoger tarief toe op de wel in België belastbare inkomsten. Deze zijn dus zwaarder belast dan indien de vrijgestelde inkomsten er niet waren geweest.

Welke inkomsten vallen onder dit progressievoorbehoud?

In België worden bepaalde inkomsten niet tegen de gewone progressieve tarieven belast, maar wel een afzonderlijk vast tarief. Zo zijn interesten en dividenden onderworpen aan een afzonderlijk tarief van 30%

Volgens de Belgische fiscus is het progressievoorbehoud ook van toepassing op vrijgestelde inkomsten die, indien ze in België belastbaar zouden zijn, aan een afzonderlijk belastingtarief worden onderworpen.

Wat met vrijgestelde uitkeringen uit Nederland?

Inkomsten uit lijfrenten worden in België belast tegen een afzonderlijk tarief van 30%. Bepaalde (pensioen)uitkeringen uit Nederland kunnen in België, indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan, als een lijfrente worden gekwalificeerd. Het afzonderlijk tarief van 30% is dan van toepassing.

Het dubbelbelastingverdrag met Nederland bepaalt evenwel (vereenvoudigd gesteld) dat zulke als lijfrente te kwalificeren uitkeringen in Nederland belastbaar zijn indien zij op jaarbasis meer dan 25.000,00 EUR bedragen. België moet deze inkomsten dan  vrijstellen “met progressievoorbehoud”.

In een recent arrest van het Hof van Beroep te Antwerpen (22 oktober 2019) werd de vraag gesteld of het progressievoorbehoud ook daadwerkelijk speelt voor een in Nederland belastbare lijfrente-uitkering.

De belastingadministratie is van mening dat dit zo is. Een belastingplichtige was het hier niet mee eens en meende dat het afzonderlijk belastbaar inkomen (= het inkomen uit de lijfrente) geen invloed zou mogen hebben op de (andere) progressief belastbare inkomsten. Dat zou het immers ook niet hebben als de lijfrente wel in België belastbaar was. De discussie komt voor de rechter.

Conclusie Hof van Beroep te Antwerpen

Het Hof verwijst in zijn arrest naar de tekst van artikel 23 van het dubbelbelastingverdrag met Nederland. Dat artikel bepaalt dat België vrijstelling moet geven voor de inkomsten die overeenkomstig het verdrag in Nederland zijn belast. Het artikel voorziet wel in de mogelijkheid om op de overige inkomsten het belastingtarief toe te passen dat van toepassing zou zijn indien die inkomsten niet waren vrijgesteld. Bijgevolg concludeert het Hof dat België het belastingtarief moet toepassen dat van toepassing zou zijn indien de betrokken inkomsten niet waren vrijgesteld.

Het Hof geeft de belastingplichtige dus gelijk. Indien de lijfrente niet vrijgesteld was, zou het inkomen immers afzonderlijk zijn belast en zou het geen invloed hebben gehad bij het bepalen van het toepasselijke tarief op de andere inkomsten. De lijfrente-uitkering moet op basis van het verdrag dan ook zonder progressievoorbehoud worden vrijgesteld. Het Hof bevestigt ook nog eens uitdrukkelijk dat het dubbelbelastingverdrag voorrang heeft op het interne Belgische recht.

Gevolgen van dit arrest

Indien u een vrijgestelde lijfrente uit Nederland ontvangt kan u dit arrest aangrijpen om een teruggave van belastingen te vragen aan de Belgische belastingadministratie (via bezwaar of ambtshalve ontheffing). Het is evenwel niet zeker dat de Belgische fiscus hierin zal meegaan. Niettemin adviseren wij u hierin actie te nemen. De mogelijkheid van teruggave is immers gekoppeld aan termijnen.

Dit arrest kan ook in andere discussies nuttig gebruikt worden. Tot vorig jaar bestond de mogelijkheid om Nederlandse eigen beheer pensioenen (met een fiscale korting) af te kopen. Ook deze zijn (al dan niet gedeeltelijk) vrijgesteld in België. In veel gevallen geldt voor die afkopen een vergelijkbare discussie.

Graag staan wij klaar om u in deze materies verder te begeleiden.