Estate planning: De paradox van onroerend goed in Nederland
Heel wat Belgische inwoners zijn de trotse eigenaar van onroerend goed in Nederland. Traditioneel gaat het om Nederbelgen, maar ook meer en meer “echte” Belgen vinden hun gading in het Noorden. Dat kan een vakantiewoning zijn, maar evenzeer een appartement of bedrijfspand.
Voor wat de inkomstenbelastingen betreft, weet u wellicht dat u daarover in Nederland belasting betaalt, in regel in box 3. Ook in België is een jaarlijkse aangifte verplicht. Omdat Nederland al heft, verleent de Belgische fiscus dan een vrijstelling met progressievoorbehoud.
In dit artikel focussen wij echter op de estate planning. Zijn dezelfde regels van toepassing als voor de inkomstenbelasting ? Integendeel.
Erfbelasting
Bij overlijden van een Belgisch inwoner is geheel zijn vermogen onderworpen aan erfbelasting. Het maakt niet uit waar de verkrijger woont. Het maakt evenmin uit of het gaat om roerende of onroerende zaken. Voorts is niet relevant of die in België dan wel in een ander land zijn gelegen. Dat betekent dus dat ook Nederlands onroerend goed belast wordt.
Nederland heft bij overlijden zelf in de regel niet. Sinds 1 januari 2010 is het zogenaamde “recht van overgang” er immers afgeschaft.
Let wel op met fictieregels. Zo is de Nederlandse erfbelasting van toepassing op een Nederlander die minder dan 10 jaar uit Nederland is verhuisd. Als hij op dat moment in België woont, moeten de verkrijgers dus zowel in België als in Nederland erfbelasting betalen over het volledige vermogen. Gelukkig bevat de wet wel mechanismen om dubbele heffing voor een stuk te voorkomen. Het komt er in dergelijke gevallen op aan om die zo optimaal mogelijk te benutten.
Schenkbelasting
De erfbelasting kan je verminderen door tijdig vermogen weg te schenken. Roerende goederen kan je onbelast schenken. De wet bevat dan wel een bepaling dat de erfbelasting daarover toch verschuldigd is bij overlijden binnen de 3 jaar na de schenking. Die termijn zou in Vlaanderen in 2021 overigens verlengd worden naar 4 jaar. Als alternatief kan je gaan voor een belaste schenking. Die kost in Vlaanderen 3 % (rechte lijn, echtgenoten, partners) of 7 % (anderen) ongeacht de hoogte van de schenking. Veel goedkoper dan de veel hogere erfbelasting.
Ook schenkingen van Belgisch onroerend goed vormen vaak een interessante estate planning. De schenkbelasting stijgt dan wel afhankelijk van de waarde van de geschonken goederen, maar is goedkoper dan de erfbelasting.
Maar hoe zit dat bij schenking van Nederlands onroerend goed? Het mooie is dat er geen Belgische schenkbelasting verschuldigd is. De overlijdensrisicotermijn van 3 jaar (vanaf 2021: 4 jaar) is bovendien niet van toepassing.
Ook Nederland heft geen schenkbelasting. Voor Nederlanders wel onder voorbehoud van toepassing van de hoger vermelde fictie van 10 jaar. Dat betekent niet dat de schenking helemaal gratis is. In Nederland moet je rekening houden met overdrachtsbelasting. Dat is een heffing van 6% over de waarde van het overgedragen onroerend goed. Het tarief bedraagt overigens slechts 2% bij overdracht van woonhuizen. Over het algemeen is dat een beperkte kost in vergelijking met de erfbelasting. Bovendien kan je de overdrachtsbelasting verlagen door bijvoorbeeld enkel de blote eigendom te schenken.
Paradox ?
Het verhaal is dus paradoxaal. Zonder actie betaal je bij overlijden in regel Belgische erfbelasting over Nederlands onroerend goed. In Nederland betaal je niets.
Indien je wel schenkt, betaal je dan weer in België niets. In Nederland betaal je het recht van overgang.
Aan u om de juiste keuze te maken. Dat is afhankelijk van de situatie altijd wel maatwerk. Zo kan het een rol spelen of het onroerend goed gefinancierd is. Ook zijn er nog andere fiscale gevolgen indien het onroerend goed voor de inkomstenbelastingen als box 1 pand kwalificeert.
Graag staan wij u bij om u hierin verder te begeleiden.